Дыбысқа сипаттама

Қандай дыбыс ?

1

жіңішке , езулік , ашық

2

қатаң , тіл арты , шұғыл

3

жуан , еріндік , қысаң

4

жуан , езулік , ашық

5

ұяң , тіл арты, ызың

6

үнді , тіл арты , шұғыл

7

жіңішке , езулік , қысаң

8

қатаң , көмей , ызың

9

жіңішке , еріндік , қысаң

10

жуан , еріндік , ашық

11

қатан , тіл алды , ызың

12

жіңішке, езулік , ашық

13

үнді , тіл алды , діріл

14

үнді , еріндік , шұғыл

15

үнді , тіл ортасы , ызың

16

жіңішке , еріндік , ашық

17

қатаң , ерін мен тіс , ызың

1. Жуан дауысты дыбыстарды көрсетіңіз.

    A) ң , и

    B) а , ы

    C) е , ң

    D) у , ң

    E) і , о

2. Біріңғай  қатаң дауыссыз дыбыстар қатарын  көрсетіңіз.

    A) б , в , п , й

    B) р , т , к , қ 

    C) р , н , л , м

    D) щ , ш , х , ц

    E) у , т , з , ж

3. Тұйық буынды сөзді табыңыз.

    A) тұз

    B) ана

    C) ақ

    D) көк

    E) нан

4. Тек жіңішке дауысты дыбыстар қатарын анықтаңыз.

    A) ә , ө , і

    B) а , ә , е

    C) ы , і , и

    D) э , о , ү

    E) о , ө , у

5. Тек  ұяң дауыссыздарды көрсетіңіз.

    A) Б , В , Р, Л

    B) Д , Ж , С , В

    C) Б , В , Ғ , З

    D) П , У , Х , В

    E) П , Ғ , В , К

6. Тек ашық буынды сөзді анықтаңыз

    A) Кеше

    B) Батыс

    C) Тағам

    D) Даңғыл

    E) Ертең

7. Тек жуан дауысты дыбысты сөздер қатарын көрсетіңіз.

    A) Ұлытау , қуғыншы

    B) қыстыгүні , кітаптар

    C) емхана , арбакеш

    D) игілік , ержүрек

    E) Кенесары , өнерпаз

8. «Ы»  әрпі қойылатын сөзді  көрсетіңіз.

    A) М...нез

    B) Жазғ....

    C) Кәр...

    D)  Бөр...к

    E) Д...мді

9. Қазақ тілінде неше үнді дыбыс бар екенін көрсетіңіз.

    A) 9

    B) 7

    C) 4

    D) 5

    E) 8

10. Буынға қате бөлінген сөзді табыңыз.

    A) Ад+ам

    B) Жо+лау+шы

    C) Қа+йық

    D) Жа+рай+сың

    E) Құ+мырс+қа

11. Қазақ тіліндегі дауысты дыбыстар санын көрсетіңіз

    A) 10

    B) 9

    C) 25

    D) 15

    E) 30

12. Жіңішке, жуан дыбыстары араласып келген сөздерді табыңыз

    A) Қараша

    B) Қазір

    C) Жұмысшы

    D) Есенгелді

    E) Дүйсенбі

13. Тек ұяң дауыссыз дыбыстар қатарын көрсетіңіз

    A) у , н , ң , л

    B) б , г , ғ , д

    C) л , ч , ж , й

    D) қ , к , т , с

    E) п , ф , ғ , г

14. Тек ашық  буыннан құралған сөзді табыңыз

    A) Ойбай

    B) Алтай

    C) Шағала

    D) Қарағай

    E) Өзге

15. Тек қана жуан дауысты дыбысы бар сөздерді белгілеңіз

    A) Сабақ

    B) Ел

    C) Жаздыгүні

    D) Күндіз

    E) Бүгін

16. Ұяң дыбыстарды көрсетіңіз

    A) ч , ш

    B) й , л

    C) қ , к

    D) б , в

    E) р , у

17. Тұйық  буынды сөздерді көрсетіңіз

    A) Марал , қант

    B) Арқа , көңілге

    C) Бұғы , ұлт

    D) Өрт , ас

    E) Жоқ , от

18. Бірыңғай  жуан дауыстылардан тұратын сөзді көрсетіңіз

    A) Келешек

    B) Аласа

    C) Емхана

    D) Білімпаз

    E) Декан

19. Қатаң дауыссыздар қатарын табыңыз

    A) Б , В , Г

    B) Ф , Х , Ч

    C) Б , Л , Қ

    D) Ж , Р ,С

    E) Р , У , Н

20. Тек ашық  буынды  сөзді көрсетіңіз

    A) Ар-ман

    B) Ба-ла-мен

    C) Қа-ла-ға

    D) Өрт

    E) Дәп-тер

Сипаттама

Омонимдер

1.

2.

Бірі – ағаш кесу құралы ,

Бірі – шырынды бал бұлағы.

Біресе - белгілі аурумын балалардың ,

Біресе - қант берер өсімдікте бола аламын.

Фразеологизмдер

Сәйкес сөздер

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

Ит өлген жер

Сегіз қырлы, бір сырлы

Қара бет, тас бауыр, тас жүрек

Төбе шашы тік тұрды

Көзді ашып-жұмғанша

Дүниеден өтті

Жерге кіргендей болу

Көз бояу

Көзге түсу

Қой аузынан шөп алмас

далеко - алыс

1.Мағыналары бір-біріне қарама-қарсы сөздердің атауын табыңыз.

           A) Омоним

           B) Көп мағыналы

           C) Антоним

           D) Синоним

           E) Фразеологизм

2. Ауыспалы мағынада жұмсалып тұрған сөзді табыңыз.

           A) Мамық төсек

           B) Суық жел

           C) Кеңпейіл адам

           D) Суық қолды адам

           E) Салқын ауа

3. Мақалдардан антоним сөздерді табыңыз.

           A) Бірлік, ынтымақ – байлық , бақ  

           B) Ынтымақ болмай, іс оңбас

           C) Көп сөз – көмір, аз сөз - алтын

           D) Ел бірлігі – ел теңдігі

           E) Әлін білмеген әлек

4. Шешендік сөзді аяқтаңыз.

         «Жаңбыр жаумаса,

          Жер жетім,

          Басшы болмаса, ....»

           A) Күн жетім

           B) Ел жетім

           C) Тау жетім

           D) Сөз жетім

           E) Жол жетім

5. Синонимдер қатарын табыңыз

           A) Аймақ , қорық , белес

           B) Күшті , ескі , қысқа

           C) Көркем , әдемі , әсем

           D) Ашық , кең , жаңа

           E) Биік , аласа , ұзын

6. Ауыспалы мағынада қолданылып тұрған сөзді көрсетіңіз.

    Жаңбырсыз жер жетім , жақсысыз ел жетім.

           A) Жаңбырсыз

           B) Ел

           C) Жер

           D) Жетім

           E) Жақсысыз

7. Синонимді табыңыз.

           A) Отан - отаншыл

           B) Әке - шеше

           C) Өлім - өмір

           D) Сыйлау - құрметтеу

           E) Ақ – қара

8. «Пайда» сөзінің антонимін табыңыз.

           A) Байлық

           B) Кедейлік

           C) Зиян        

           D) Қамқорлық

           E) Құн

9. «Ұлан-байтақ» сөзінің синонимін табыңыз:

           A) Ұзақ  , алыс , шалғай

           B) Кең , ұлан-ғайыр

           C)  Басқа , шалғай , шалқар       

           D) Шетсіз , қиыр-шығыс , алыс

           E) Жақын , тар , ұзын

10. Антонимі бар мақал-мәтелді табыңыз.

           A) Еңбек етсең , емерсің

           B) Батыр туса -  ел ырысы

           C) Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей       

           D) Көз-қорқақ , қол-батыр

           E) Мектеп – кеме, білім - теңіз

11. Мақалды толықтырыңыз: «Отансыз...-ормансыз бұлбұл»

           A) адам

           B) ер

           C) ел        

           D) жер

           E) аспан

12. Тура мағынасындағы сөзді көрсетіңіз

           A) Қоян жүрек

           B) Темір тәртіп

           C) Қызыл жіп

           D) Алтын қол

           E) Күміс дауыс

13. Антонимдерді белгілеңіз

           A) Ұқсас – тәрізді

           B) Ұнату – жақсы көру

           C) Сүю – жек көру

           D) Оқиға - жағдай

           E) Сұлу - әдемі

14. Антоним сөздерді табыңыз:

           A) Қыздар, әйелдер

           B) Жылдам, ақырын

           C) Алғаш, тұңғыш        

           D) Көзі, мұрны

           E) Сұлу, әдемі

15.Синонимдік қатарды анықтаңыз

           A) Жақсы , тәртіпті , тез

           B) Әдемі , сұлу , көркем

           C) Қиын , оңай , орташа        

           D) Тау , теңіз , көл

           E) Аңыз , әңгіме , өлең

16. Мақалды аяқтаңыз:

       «Еңбек етсең ерінбеі,

       Тояды қарның...»

           A) Сұранбай

           B) Ойланбай

           C) Жыланбай        

           D) Тіленбей

           E) Білінбей

17. «Биік, алыс» сөздерінің антонимін табыңыз.

           A) Аласа, жақын

           B) Баяу, тез

           C) Жақсы, жаман        

           D) Ұзын, қысқа

           E) Қысқа, артық

18. Мақалдың жалғасын табыңыз.

       Жеті жұрттың тілін біл,

       Жеті түрлі ...... ......         

           A) елге құрмет 

           B) білім біл

           C) тас жарады        

           D) ұлт жоқ

           E)  тіл біл

19. «Мол» сөзінің синонимін көрсетіңіз

           A) Қалың

           B) Жиі

           C) Аласа        

           D) Көп

           E) Аз

20. Антонимнің анықтамасын табыңыз

           A) Жазылуы ұқсас, мағыналары әр түрлі сөздер

           B) Аяқталған ойды білдіретін сөз

           C) Мағыналары қарама – қарсы сөздер        

           D) Заттың қимылын білдіретін сөздер

           E) Жазылуы әр түрлі, мағыналары ұқсас сөздер

                 Етістіктер

Зат есім

1.

2.

3.

4.

5.

Шығады, жылу береді, нұр төгеді

Жүгіреді, қабады, ырылдайды

Ұшады, ән салады

Өседі, сарғаяды, жерге түседі

Ағады, сарылдайды

№

Мысалдар

Септеулік шылау

Жалғаулық шылау

Демеулік шылау

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

Мен, бен, пен

Туралы, сияқты

Ба,бе

Кейде, бірде

Кейін, шейін

Және, әрі

Бірге, қатар

Өйткені, себебі

-ақ , -ау

Немесе, болмаса

             +

1. Есімдік мағынасына қарай неше түрге бөлінетінін көрсетіңіз.

           A) 6

           B) 8

           C) 7

           D) 9

           E) 5

2. Көмектес септігінде тұрған сан есімді табыңыз.

           A) Екінің

           B) Екіде

           C) Екіден

           D) Екімен

           E) Екіні

3. Жалқы есім қатарын анықтаңыз

           A) қала, көше

           B) әңгіме, мысал

           C) Сәуле, Қазыбек би

           D) экономика, саясат

           E) мектеп, көше

4. Көп нүктенің орнына тиісті шылауды табыңыз

    «Отан ... от кешкендер»

           A) Ғана

           B) Секілді

           C) Үшін

           D) Туралы

           E)  Бұрын

5. Туынды етістікті белгілеңіз.

           A) ойла

           B) отыр

           C) тұр

           D) жүр

           E) бар

6. Тәуелденген сын есімді табыңыз

           A) Айтарың бар ма?

           B) Жақсың бар ма?

           C) Ешкімің жоқ.

           D) Біреуің кел.

           E) Сенің балаң

7. Жалпылау есімдіктерді табыңыз

           A) Бәрі, бүкіл, барлық

           B) Өзім, ештеңе, олар

           C) Кеше, бүгін, түсте

           D) Мен, әрқашан,ол

           E) Ешкім, ешнәрсе, ештеңе

8. Жалпы зат есімді көрсетіңіз

           A) Қала

           B)  Құсмұрын

           C) Айнакөл

           D) Ұлытау

           E) Көкшетау

9. «Қарай, сайын» сөздерді қай сөз табына жататынын табыңыз.

           A) Одағай

           B) Етістік

           C) Зат есім

           D) Шылау

           E) Сын есім

10. Бұйрық  рай етістігін анықтаңыз

           A) Барамын

           B) Келіңіз

           C) Келер

           D) Айтқым келеді

           E) Оқыса

11. Сын есімді табыңыз

           A) Найза

           B) Мезгіл

           C) Сырт

           D) Қышқыл

           E) Өнер

12. Топтау сан есімнің сұрақтарын анықтаңыз

           A) Қаншасы? Нешесі?

           B) Нешеден? Қаншадан?

           C) Нешінші? Қаншасыншы?

           D) Нешеу? Қаншау?

           E) Қанша? Неше?

13. Көмектес септігіне қатысты септеулік шылауды анықтаңыз.

           A) Бірге

           B) Шейін

           C) Соң

           D) Үшін

           E) Кейін

14. Есімдіктерді табыңыз

           A) Адам, ойын

           B) Істе, көр

           C) Бала, мектеп

           D) Кім, біз

           E) Жазғы, көктемгі

15. Қалау райда тұрған сөзді табыңыз

           A) Айтып отыр

           B) Айтуға болады

           C) Айтқан

           D) Айтқым келеді

           E) Айтса

16. Сын  есімді сөз тіркесін табыңыз

           A) Ұзақ жол

           B) Гүрс-гүрс естілу

           C) Сөз сөйлеу

           D) Тез ойлану

           E) Ойын ойнады

17. Есептік сан есімді көрсетіңіз

           A) Он үшінші

           B) Бесеу

           C) Жүз

           D) Екі жарым

           E) Бес-бестен

18. Сын есімнің салыстырмалы шырайын анықтаңыз

           A) Ауылдық

           B) Ауыспалы

           C) Тәжірибесіз

           D) Әдемілеу

           E) Күзгі

19. Зат есімнен  жасалған сын есімді көрсетіңіз

           A) Кішкене төбешік

           B) Адамның мінезі

           C) Биіктеу төбе

           D) Таулы жер

           E) Ұзын ағаш

20. Болжалдық сан есімді табыңыз

           A) Бес-бестен

           B) Сағат бесте

           C) Бесінші орын

           D) Беске таман

           E) Бес адам

1. Жайылма сөйлемді көрсетіңіз.

           A) Оқу басталатын уақыт та жетті.

           B) Күн шықты.

           C) Мұғалім көңілді.

           D) Мектеп тап-таза.

           E) Таң атты.

2. Жай сөйлемнің қай түріне жататынын көрсетіңіз.

    Балалар кітапханаға кірді.

           A) Жақты

           B) Жақсыз

           C) Атаулы

           D) Толымсыз

           E) Жалаң

3. Толымды сөйлемді табыңыз

           A) Абай Тоғжанмен қимай қоштасты.

           B) – Қайда барасың?

           C) – Ертең театрға барасыз ба?

           D) Ертең келеді.

           E) Өзеннен аулаймыз.

4. Салалас құрмалас сөйлем түрін анықтаңыз.

           A) Толымды сөйлем

           B) Себеп-салдар

           C) Мезгіл бағыныңқы

           D) Жай сөйлем

           E) Мақсат бағыныңқы

5. Жақсыз сөйлемді көрсетіңіз.

           A) Қайда барасыз?

           B) Баяу ескен қоңыр жел.

           C) Сабақтан кешігуге болмайды.

           D) Мен бүгін киноға барамын.

           E) Отан-оттан да ыстық .

6. Сабақтас құрмалас сөйлемді табыңыз

           A) Бүгін күн бұлтты болады, оқтын-оқтын жаңбыр жауады .

           B) Бүкіл жайлау елінен, қырдан қонақтар келе бастады.

           C) Қаздар, үйректер жылы жаққа ұшып кетті.

           D) Көрші отырсақ та, кездесе беруге уақыт жетпейді.

           E) Оған аудармашы болу қиын, дегенмен  қызмет атқарып жүр.

7. Жай сөйлемнің қай түрі екенін анықтаңыз

           Дала боран.

           A)  Атаулы

           B)  Жайылма

           C)  Жалаң

           D)  Жақсыз

           E)  Толымсыз

8. Қарсылықты бағыныңқы сабақтасты анықтаңыз

           A) Әке көрген оқ  жонар, шеше көрген тон пішер.

           B) Қыс келгенмен, қар жаумады.

           C) Мен барғанша, ол театрға кетіп қалды.

           D) Екі қолы дірілдеп, Оспан үйге кірді.

           E) Сабақ оқымай , бес алмайсың.

9. Сөйлемді толықтырыңыз: Қазақстанның тұңғыш Елбасы-...

           A) Қ.Тоқаев

           B) Т.Әубәкіров

           C) И.Тасмағамбетов

           D) Н.Назарбаев

           E) Д.Қонаев

10. Жай сөйлемнің түрін анықтаңыз

-Иә, білемін.

           A) Толымды

           B) Жақты

           C) Атаулы

           D) Толымсыз

           E) Жақсыз

11. Мақсат бағыныңқы сабақтасты табыңыз

           A) Қонақтарға әр түрлі базарлық алу үшін, біз бірнеше дүкендерді араладық .

           B) Мен барғанша, ол кетіп қалды.

           C) Күн жылы болады деп, біз серуенге шықтық.

           D) Ол келіссе, біз кешке киноға барамыз.

           E) Оқушылар келген соң , сабақ басталды.

12. Атаулы сөйлемді көрсетіңіз

           A) Мен әлі отырмын.

           B) Айнала жап-жасыл екен.

           C) Мен ояумын.

           D) Көктем.

           E) Таң атып келеді.

13. Астана қаласы тамаша деп таңқалды келген досым.

     Осы сөйлемге қатысты сызбаны табыңыз

           A) Автор сөзі: «Төл сөз?»- автор сөзі.

           B) «Төл сөз?»- автор сөзі.

           C) Автор сөзі: «Төл сөз?».

           D) «Төл сөз!»- автор сөзі.

           E) «Төл сөз,- автор сөзі -  төл сөз?».

14. Бастауышы болмайтын сөйлем түрін анықтаңыз

           A) Жалаң

           B) Толымсыз

           C) Жақсыз

           D) Атаулы

           E) Жақты

15. Тек тұрлаулы мүшелерден тұратын жай сөйлем түрін табыңыз

           A) Жайылма

           B) Жақсыз

           C) Жалаң

           D) Толымсыз

           E) Толымды

16. Қаратпа сөзі бар сөйлемді табыңыз

           A) Алма, сен бізге келесің бе?

           B) Мен бүгін сағат жетіде тұрдым.

           C) Айнаның үйі ауылда.

           D) Құдияр үйге келді.

           E) Автобусқа бір бала кірді.

17. Мезгіл бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді табыңыз

           A) Не мақсатпен?

           B) Не себепті?

           C) Қашанға дейін?

           D) Неліктен?

           E) Неге?

18. Бастауыш нені білдіретінін табыңыз.

           A) Іс-әрекетті

           B) Баяндауышта айтылған іс-әрекеттің иесін

           C) Қимыл-әрекеттің сынын

           D) Заттың белгісін

           E) Заттың сынын

19. Дұрыс құрылған сөйлемді табыңыз

           A) Сәттілік тілейміз үлкен осынау шараға біз.

           B) Біз осынау үлкен шараға сәттілік тілейміз.

           C) Тілейміз үлкен сәттілік осынау шараға біз.

           D) Біз осынау үлкен шараға тілейміз сәттілік .

           E) Үлкен осынау шараға сәттілік тілейміз біз.

20. Сабақтас құрмалас сөйлемнің қай түріне жататын анықтаңыз.

 Ол жақсы оқыса, университетке түседі.

           A) Шартты

           B) Мезгіл

           C) Себеп

           D) Мақсат

           E) Қарсылықты